Lys og fargar - auget som ser

Fakta om lys og fargar.

Naturfag (10. klasse).

Sjanger
Sammendrag av pensum
Språkform
Nynorsk
Lastet opp
2012.03.28

1. Korleis beveger lyset seg?

Lyset går mot auga, lysstrålar går rett fram, lyset sprer seg.

2. Kva er det som gjør at vi kan sjå?

Lyset treff ein gjenstand, og lyset går mot auga

3. Kva er ekte lyskjelder?

Gjenstandar som sendar ut sitt eige lys

è Døme: sola, flammar, lyspærer, lampar

4. Kva er refleksjon?

Lysstrålar frå ei ekte lyskjelde treff ein gjenstand og lyset blir sendt tilbake att.

5. Korleis verkar ein spegel?

Ein gjenstand treff spegelflata med ein viss vinkel og blir sende ut att med ein like stor vinkel.

6. sjå side 120

7. Kva skjer når lyset treff ei krum flate?

- Viss spegelen krummar seg utover(konveks), blir biletet forminska.

Døme: trafikkspegel

- Viss spegelen krummar seg innover(konkav), blir biletet forstørra. 

Døme: sminkespegel

8. Sjå arbeidsboka

9. Kva er lysbryting?

Lysbryting vil seie at lysstrålane endrar retning når dei går frå eit stoff til eit anna. Døme: frå luft til vatn

10. Viss innfallsvinkelen er større enn 50°, blir lysstråla reflektert ned i vatnet att.

11. Kva er optiske fibrar?

I overgangen mellom glas og luft blir ein lysstråle totalreflektert om innfallsvinkelen er større enn 42°, dette blir utnytta i tynne glastrådar som blir kalla optiske fibrar.

Dei overfører datasignal, TV-signal og telefonsamtalar

12. Sjå arbeidsboka

13. Kva er solspekteret?

Kvitt lys er samansett av alle fargar. Eit band av fargar.

Døme: regnboge

14. Kva fargar består sollyset (regnbogen) av?

Raud

Orange

Gul

Grøn

B

Indigo

Fiolett

15. kva bestemmer kva fargar eit klesplagg har?

Det er lyset som blir reflektert

16. Sjå side 132

17. Kva to typar sanseceller finner vi i netthinna og kva funksjon har desse typane?

Toppar (oppfattar fargar) og stavar (oppfattar gråtonar, svart og kvitt)

19. Kva vil det seie å vere raudgrøn-fargeblind?

Du ser ikkje forskjell på raud og grøn.

20. Kva er etterbilete?

Viss du stirrar på ein gjenstand med ein viss farge, så flyttar du blikket over på ein kvit vegg, då kan du sjå gjenstanden nokre sekunder på veggen, men i ein anna farge.

 

Lyset kan bli delt opp i fargar

Kvitt lys blir delt opp i ulike fargar når det passerer eit prisme. Fargane blir ikkje brote like mykje. Det raude lyset blir brote minst, og det fiolette blir brote mest.

 

Lysbryting i linser

Ei konveks linse forstørrar.

Døme: forstørreglas

 

Ei konkav linse formeinkar.

Døme: kikhol i døra

 

Auga

Pupillen regulerer lysmengda inn i auget.

 

Linsa hjelper oss å fokusere. Etter å ha passert pupillen er det ei konveks linse som samlar lysstrålane til eit klart bilete bak i auga.

 

Om du er fargeblind manglar du ein av dei tre typane tappar

 

Lysstrålar som treff auga, blir brotne i hornhinna og linsa slik at dei lagar eit skarpt bilete på netthinna. Somme sanseceller oppfattar fargar(tappane), medan andre oppfattar gråtonar(stavane)

 

<bilde>

Legg inn din tekst!

Vi setter veldig stor pris på om dere gir en tekst til denne siden, uansett sjanger eller språk. Alt fra større prosjekter til små tekster. Bare slik kan skolesiden bli bedre!

Last opp tekst